Dlaczego terapia poznawczo-behawioralna?
Od początku stosowania podejścia poznawczo-behawioralnego psycholodzy skupiali się na badaniu efektywności oraz doskonaleniu stosowanych metod. Spowodowało to, że dziś wyróżnia się ono spośród innych nurtów psychoterapii wysokim poziomem skuteczności w leczeniu większości problemów psychicznych. Często jest jedynym rodzajem pomocy oferowanej pacjentowi. Ale w razie potrzeby bywa wykorzystywane razem z innymi metodami (np. farmakoterapią).
Co czyni ją skuteczną metodą radzenia sobie z problemami?
Pacjent wraz z psychoterapeutą koncentrują się na odkrywaniu indywidualnych sposobów rozumienia rzeczywistości. Przyglądają się obecnym i przeszłym trudnym sytuacjom z życia pacjenta. Analizując je, rozpoznają, w jaki sposób pacjent myśli i zachowuje się w konkretnych okolicznościach. Sprawdzają także, jak jego przekonania i zachowanie wpływają na stan emocjonalny oraz doznania fizyczne.
Poznanie zależności rządzących samopoczuciem pacjenta pozwala psychoterapeucie zaproponować działania, które mają na celu zmianę sposobu myślenia lub zachowania. A wprowadzając modyfikacje w tych obszarach, pacjent wpływa na poprawę swojego stanu emocjonalnego oraz samopoczucia fizycznego.
To właśnie ze względu na tę zależność samopoczucia od zachowań i indywidualnych interpretacji rzeczywistości, terapia poznawczo-behawioralna zakłada stosowanie dwóch grup metod:
- metod poznawczych (cognitive) – czyli pracy nad zmianą sposobu myślenia i przekonań,
- metod behawioralnych (behavior) – czyli pracy nad zmianą zachowania.
Jaki jest cel terapii?
Zadaniem psychologa stosującego terapię poznawczo-behawioralną jest udzielenie pacjentowi pomocy w pokonaniu trudności psychicznych. Szczegółowy cel terapii jest ustalany wspólnie przez terapeutę i pacjenta przed rozpoczęciem właściwych działań psychoterapeutycznych.
Terapia poznawczo-behawioralna może być wykorzystana do zmiany sposobu myślenia, przekonań oraz zachowania. W czasie pracy z psychoterapeutą pacjent wypracowuje własne sposoby radzenia sobie z nurtującym go problemem.
Celem terapii może być np.:
Jak wygląda praca z psychoterapeutą?
Sesje terapeutyczne są prowadzone przez doświadczonych psychologów. Mają formę rozmów, eksperymentów i ćwiczeń. Wykonywanie działań w obecności terapeuty oraz udzielane przez niego wyjaśnienia pozwalają pacjentowi lepiej zrozumieć proces, a także stosować wypracowane metody między sesjami oraz po zakończeniu terapii.
W razie potrzeby psychoterapeuta może też polecić pacjentowi sprawdzone podręczniki, strony internetowe oraz aplikacje wspomagające samodzielną pracę nad poprawą samopoczucia i funkcjonowania.
Ile trwa terapia?
Sesje z psychoterapeutą odbywają się regularnie. Na początku terapii zazwyczaj mają miejsce co tydzień. Po pewnym czasie terapeuta wraz z pacjentem mogą zdecydować, że wystarczą spotkania raz na dwa tygodnie. Każda sesja trwa 50 minut. Cała terapia jest ograniczona w czasie i – w zależności od konkretnego problemu – trwa zazwyczaj od kilku do kilkunastu sesji.
Zobacz też: terapia schematów >